درآمدزایی دانش‌آموزان با تفکیک زباله

«همشهری عزیز! کاغذ رو دور نریز! کاغذ زباله نیست»؛ حتما شما هم تا به حال این شعار را شنیده‌اید، در این نوشتار قصد نداریم درباره میزان تأثیرگذاری این شعار و اینکه توانسته است شما را وادارد کاغذ را دور نریزید و تفکیک کنید یا خیر، صحبت کنیم. چرا که آمار‌ها خود از تأثیر‌های اندک شعارگویی حکایت دارد و نشان می‌دهد تکیه به شعار بدون عمل راهگشا نیست.

باید راهکاری پایدارتر برای کمک به محیط زیست و تفکیک زباله جست. نیری، مدیر دبستان حضرت حمزه (ع) در توس، از جمله افرادی است که خود در این راه پیش‌قدم شده و راهکاری اندیشیده است. او راهکارش را آموزش، تشویق و همراهی با دانش‌آموزان می‌داند و با پیگیری‌هایش توانسته تمامی دانش‌آموزان مدرسه را در امر تفکیک زباله همراه کند. چنان‌که امروز حتی این مدرسه از تفکیک زباله درآمدزایی می‌کند.

در مدرسه ما کاغذ زباله نیست

«تفکیک زباله در حقیقت بازیافت و جلوگیری از هدررفت سرمایه است.» این را نیری، مدیر دبستان حضرت حمزه (ع)، در حیطه مدیریتی‌اش تبدیل به یک اصل و قانون کرده است و در توضیحش می‌گوید: من همواره تلاش کرده‌ام بحث تفکیک زباله را به عنوان یک قانون و اصل در تمام مدارسی که مدیریتش به عهده‌ام بوده است، دنبال کنم و به دانش‌آموزان نیز بیاموزم؛ زیرا اولین چیزی که در مدرسه به وفور یافت می‌شود و متأسفانه معمولا به عنوان زباله دور ریخته می‌شود، کاغذ است که اگر جلوی آن گرفته شود کمک بزرگی به محیط زیستمان خواهد شد.

نیری ادامه می‌دهد: در مدرسه ما کاغذ زباله نیست. ما در هر کلاس مأمور نظافت داریم که کاغذ‌های باطله را جمع‌آوری می‌کند و آن را در باکس کاغذی که در حیاط مدرسه قرار دارد می‌ریزد. ما از طریق فروش همین کاغذباطله‌ها، شوینده، کاغذ A۴ و سایر اقلام مورد نیاز مدرسه را خریداری می‌کنیم.

برگزاری نمایشگاه بازیافتی

نیری همچنین باتوجه به شناخت روحیات بچه‌ها در استفاده از کتاب‌های درسی سال گذشته، هنگام تحویل کارنامه‌های پایان سال از دانش‌آموزان می‌خواهد کتاب‌های درسی‌شان را نیز تحویل مدرسه دهند. او می‌گوید: ما در سال‌های گذشته با استفاده از مواد بازیافتی دو نمایشگاه برگزار کردیم که در آن‌ها بچه‌ها از مواد دورریختنی مانند بطری آب معدنی، نوشابه و یا لوح‌های فشرده بلااستفاده، اقلامی مانند گلدان، لیوان و بسیاری وسایل تزئینی و کاربردی دیگر ساختند.

زنجیره آموزش از مدرسه تا خانه

وقتی دانش‌آموزان با فواید تفکیک زباله در مدرسه آشنا می‌شوند، آموخته‌های خود را به خانه نیز منتقل می‌کنند و این طور می‌شود که زنجیره پا می‌گیرد. نیری می‌گوید: «حالا دیگر تفکیک زباله به عنوان یک اصل در زندگی روزمره بچه‌ها نهادینه شده است و بسیاری از دانش‌آموزان این رویه را در منزل نیز ادامه می‌دهند.

چیپس و پفک ممنوع!

استفاده از چیپس، پفک، نوشابه و فست‌فود در دبستان حمزه ممنوع است. مدیر دبستان برای حفاظت از سلامتی دانش‌آموزان چنین تصمیمی گرفته و به جای این مواد ممنوعه در مدرسه‌اش جایگزین آورده است.

او می‌گوید: ما در فروشگاه مدرسه برای بچه‌ها صبحانه گرم سرو می‌کنیم، آن‌ها برای خرید یک کیک یا آب‌میوه در روز باید بین پانصد تا هزار تومان هزینه کنند، ما با همین هزینه سه روز در هفته برای دانش‌آموزان عدسی یا خوراک لوبیا تهیه می‌کنیم. صبحانه توسط یکی از والدین که مورد تأیید انجمن اولیا و مربیان است و کارت سلامت و بهداشت دارد، تهیه می‌شود.»

برگزاری جشنواره‌های غذای سالم از دیگر کار‌هایی است که مدرسه برای تشویق دانش‌آموزان به استفاده از غذای سالم تدارک دیده است. نیری در توضیح آن می‌گوید: در این جشنواره‌ها، هیأت داوران که از معلمان مدرسه‌اند، مانع حضور غذا‌های فست‌فودی به بخش مسابقه جشنواره می‌شوند. همچنین ما در انجمن اولیا و مربیان به والدین تأکید داریم که بچه‌ها میوه‌های تازه میل و از نوشیدن آب‌میو‌هایی که مواد نگهدارنده دارند تا حد امکان پرهیز کنند.

سه‌شنبه بدون خودرو در مدرسه

مدیر دبستان حضرت حمزه (ع) در خصوص فعالیت‌های ورزشی صورت گرفته توسط این مرکز آموزشی توضیح می‌دهد: با کمک هیئت دوچرخه‌سواری مشهد و شهرداری منطقه ۱۲، همایش سه‌شنبه‌های بدون خودرو و هوای پاک توسط دانش‌آموزان و در محیط دبستان حمزه (ع) برگزار شد.

دانش‌آموزان بعد از ارائه رضایت‌نامه والدین با دوچرخه‌های خود در این همایش شرکت کردند. آنان از جلوی در دبستان حضرت حمزه (ع) حرکت خود را آغاز کردند و بعد از عبور از کوچه‌های اطراف مدرسه بازگشتند. ماشین‌های گشت حوزه مقاومت بسیج ۶ بلال نیز دانش‌آموزان را در مسیر همراهی کردند تا اتفاقی رخ ندهد.

سعی می‌کنیم این برنامه را برای ترویج فرهنگ دوچرخه‌سواری هر هفته برگزار کنیم و به این ترتیب دانش‌آموزان را ترغیب کنیم با دوچرخه به مدرسه بیایند؛ به شرط اینکه دوچرخه‌های آن‌ها ایمنی لازم را داشته باشد. من نیز هم‌راستا با بچه‌ها با دوچرخه در محل کار حاضر می‌شوم؛ چرا که همه ما حق داریم که از هوای پاک استفاده کنیم.

مدرسه فقط محل تحصیل نیست

مدیر دبستان حضرت حمزه (ع) که سعی می‌کند در حوزه‌های مختلف فرهنگی، آموزشی و ورزشی برنامه‌ای برای بچه‌ها بچیند معتقد است: مدیریت مدرسه یعنی مدیریت دانش‌آموزان در تمام حوزه‌ها از جمله تحصیل، نظافت، تغذیه سالم، ورزش همگانی و... همه این  موارد در کنار هم برای بچه‌ها مفید است و نبود هر کدام باعث ایجاد یک نارسایی در فرزندان ما می‌شود.

* این گزارش پنج شنبه، ۳ اسفند ۹۶ در شماره ۲۲۷ شهرآرامحله منطقه ۱۲ چاپ شده است.